ABvC-lid Evelyn van der Stok heeft meegewerkt aan een bijzondere dans annex EMDR-project in Zuid-Afrika. Over het project is een artikel geschreven in het EMDR magazine van november 2018, een uitgave van de EMDR Vereniging. Hieronder een samenvatting.

Na een eerdere samenwerking met choreografe Niki van Callandt in Nederland mocht Evelyn van der Stok met haar meereizen naar Kaapstad. Daar werkten de twee vrouwen samen met twee Zuid-Afrikaanse dansers, Adam Malebo en Nkosentsha Tamana.

De dansers kozen uit hun leven die negatieve of heftige ervaring die ze met EMDR wilden gaan verwerken. Veel traditionele Afrikaanse dansstijlen zijn ontstaan vanuit pijn en trauma, en zijn van oudsher een manier om te communiceren. Voor velen is het nog steeds een uitlaatklep. Alleen rijkere mensen kunnen EMDR-therapeuten bezoeken.

Evelyn: “We hebben EMDR als basis gelegd onder de dans. Wat er ’s ochtends in de therapiesessies gebeurde, zette Niki ‘s middags samen met de dansers om in beweging. Dan zag ik in de studio precies terug waar ze aan hadden gewerkt. Ik krijg nog kippenvel als ik er weer aan terugdenk.” Niki: “Er ontstond ook tussen de dansers een band, doordat ze het hele proces van elkaar meemaakten. Ze zagen de meest persoonlijke dingen van elkaar in korte tijd.”

Ook dat vertaalde zich in de dans: ze vingen elkaar op, ze ondersteunden elkaar. Ze lieten daarmee ook zien dat het oké is als je dingen van elkaar weet en als je jezelf opent naar anderen en niet alleen naar een therapeut. Het blijven mannen met hun trots en hun ego, bij wie het helemaal niet vanzelfsprekend is om elkaar op die manier te benaderen, maar zij konden huilen met elkaar.”

 

De voorstelling werd zes keer uitgevoerd, onder andere op de oude highschool in de township van Nkosentsha en in de township van Adam, en daarnaast nog drie keer in een theater en op een Dance-University voor dansstudenten. Tijdens de voorstellingen in de townships werd veel gegiecheld in het publiek bij het zien van mannen die elkaar aanraakten. “Hier in Nederland is het oké om elkaar vast te houden”, zegt Niki. “Maar dat is daar helemaal niet zo. Adam en Nkosentsha wilden echt iets doorbreken. Ze wilden aan hun hele community meegeven dat je elkaar fysiek mag ondersteunen.

De samenwerking van Niki en Evelyn gaat inmiddels verder. In de zomer van 2018 is de documentaire ‘From Trauma to Art the documentary’ in première gegaan. Daarin heeft documentairemaker Sjoerd Derine hetzelfde proces gevolgd, maar dan met één danseres in een proces van drie dagen.